Muzykoterapia posiada trzy ważne komponenty: relację z terapeutą, muzykę oraz cele terapeutyczne. Wszystkie te elementy sprawiają, że stopniowo może nastąpić zmiana rozwoju uczestnika terapii. – Mówi dr Sara Knapik – Szweda, muzykoterapeuta, pedagog.

W.L.: W jaki sposób wygląda praca muzykoterapeuty?

S.K.S.: Muzykoterapia jest formą terapii, w ramach której certyfikowany muzykoterapeuta wykorzystuje muzykę, jej elementy aby wspierać potrzeby fizyczne i psychiczne uczestników. To także proces, w ramach którego terapeuta za pomocą różnych doświadczeń muzykoterapeutycznych, metod, czy technik wspiera rozwój uczestnika niezależnie od wieku, trudności lub ograniczeń. Ważne, aby muzyka była grana i tworzona razem z uczestnikiem (muzykoterapia aktywna) wtedy jest on bardziej zaangażowany w proces pod względem społecznym, emocjonalnym, poznawczym. Mówiąc tutaj o aktywnościach mamy na myśli: improwizacje wokalne, instrumentalne, śpiewanie znanych piosenek, aranżowanie ich, tworzenie piosenek własnych.

W.L.: Jakie są blaski i cienie zawodu muzykoterapeuty?

S.K.S.: Muzyka jest kanałem komunikacyjnym, tak więc możemy się nią posługiwać i komunikować z osobami niemówiącymi lub z osobami, które ze względu na np. traumy albo ograniczenia emocjonalne nie są wstanie werbalnie wyrażać siebie. Muzykoterapia może dać im okazję do ekspresji. Muzyka też jest bardzo elastyczna i różnorodna, stąd możemy dzięki niej pracować z przeróżną grupa odbiorców.

Cieniem pracy muzykoterapeuty jest fakt, że spotykamy się jeszcze z małą świadomością czym jest muzykoterapia i jak właściwie działa. Muzykoterapia jest dziedziną naukową i praktyczną. Nieustannie są prowadzone badania z zakresu zastosowalności i efektywności muzykoterapii na całym świecie, stąd świadomość powoli wzrasta. Jednakże muzykoterapia nie jest tylko graniem, czy śpiewaniem – jest świadomie zaprojektowanym procesem, w którym realizujemy cele terapeutyczne za pomocą muzyki np. rozwijanie sfery społecznej, komunikacyjnej, sensomotorycznej, czy poznawczej.

W.L.: Czym różni się praca z dziećmi autystycznymi od np. pracy z dziećmi z zespołem Downa?

S.K.S.: Różnią się potrzebami uczestników. Każdy przypadek jest traktowany indywidualnie. Dostosowywane są metody i techniki pracy, aby rozwijać i wzmacniać zarówno mocne strony jak i obszary, które utrudniają funkcjonowanie.

W.L.: Jakie efekty można osiągnąć za pomocą muzykoterapii?

S.K.S.: Najważniejszym elementem muzykoterapii jest relacja z terapeutą, muzyka oraz cele terapeutyczne. Wszystkie te elementy sprawiają, że stopniowo może nastąpić zmiana rozwoju uczestnika terapii. Każda muzyczna aktywność wiąże się z realizacją celów niemuzycznych, związanych między innymi:

1. Z poprawą umiejętności naśladowania, skupienia, przetwarzania informacji, pamięci, dokonywania operacji myślowych.

2. Z rozwojem komunikacji werbalnej i niewerbalnej.

3. Z rozwojem społecznym, czyli inicjowaniem, nawiązywaniem relacji i ich podtrzymywaniem w grupie.

4. Ze wspieraniem rozwoju emocjonalnego – związanego z wyrażaniem siebie, swoich emocji, uświadomieniem ich, radzeniem sobie w sytuacjach stresowych, pełnych napięcia, ukazywaniem możliwości rozładowania i odreagowania.

5. Z usprawnianiem motoryki małej oraz dużej – powiązanych z koordynacją ruchową, prawidłową manipulacją, zasięgiem ruchu.

Muzykoterapia posiada trzy ważne komponenty: relację z terapeutą, muzykę oraz cele terapeutyczne. Wszystkie te elementy sprawiają, że stopniowo może nastąpić zmiana rozwoju uczestnika terapii.