Przeprowadzony przez nazistów antyżydowski pogrom “nocy kryształowej” w listopadzie 1938 r. był zapowiedzią tragedii II wojny światowej. Na pamiątkę ofiar tamtych wydarzeń w Europie obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Walki z Faszyzmem i Antysemityzmem - również w Gdańsku.

W piątek, 8 listopada, o godz. 18 pod Złotą Bramą rozpocznie się manifestacja pod hasłem “Społeczeństwo przeciw nacjonalizmowi”. Współorganizatorami są: Komitet Obrony Demokracji region Pomorze, Beit Trójmiasto, Stowarzyszenie Edukatorów i Terapeutów “Zaczarowani”, Obywatele RP, a także Instytut Lecha Wałęsy. Po około pół godzinie uczestnicy przejdą pod Gdański Teatr Szekspirowski, gdzie do maja 1939 r. stał gmach Wielkiej Synagogi w Gdańsku, wyburzony przez nazistów.

Organizatorzy przypominają w internetowej zapowiedzi wydarzenia, że to już drugi rok z rzędu, gdy organizowana jest taka manifestacja: “W zeszłym roku był z nami prezydent Paweł Adamowicz, który z wielkim zaangażowaniem poparł pomysł społecznej organizacji corocznych wydarzeń dotyczących Nocy Kryształowej i Międzynarodowego Dnia Walki z Faszyzmem i Antysemityzmem w Gdańsku. Niestety nie ma go już z nami, a my, organizując kolejne wydarzenie, pozwoliliśmy sobie na przytoczenie kilku tak ważnych zdań z Jego ubiegłorocznego mocnego przemówienia.

"Faszyzm, rasizm, antysemityzm i ksenofobia są nadal narzędziem sprawowania władzy przez wiele środowisk i rządów i w związku z tym, po raz kolejny protestując przeciwko tym zjawiskom, chcemy uczcić pamięć ofiar tzw. nocy kryształowej w Gdańsku. Nie ma i nie będzie naszej zgody na mowę nienawiści, marginalizację i ostracyzm względem różnych mniejszości!”.

W sobotę, 9 listopada, o godz. 18.30 w Nowej Synagodze we Wrzeszczu (ul. Partyzantów 7) odbędzie się wieczór pamięci o wydarzeniach “nocy kryształowej”. Zaproszeni są nie tylko trójmiejscy Żydzi, ale wszyscy mieszkańcy. W wydarzeniu uczestniczyć będą przedstawiciele władz samorządowych, Miasto Gdańsk jest współorganizatorem.

- Będzie program artystyczny, wystąpienia przedstawicieli organizatorów, projekcja filmu dokumentalnego - mówi Michał Samet, przewodniczący Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Gdańsku. - Upamiętnimy “noc kryształową” ze względu na ofiary, ale również po to, by mieć świadomość, że w każdym pokoleniu są środowiska polityczne, gotowe siać nienawiść, stosować przemoc, robić innym krzywdę. Na to nie może być zgody.

Do wydarzeń “nocy kryształowej” na terytorium III Rzeszy doszło w nocy z 9 na 10 listopada 1938 r. W Wolnym Mieście Gdańsku naziści przeprowadzili tę zorganizowaną akcję nienawiści nieco później, w nocy z 11 na 12 listopada. Palono synagogi, bito i zabijano Żydów, niszczono i rabowano żydowskie sklepy, a także prywatne mieszkania. Był to kolejny krok Hitlera i jego współpracowników, służący jednocześnie podsycaniu antysemickich emocji i demoralizacji niemieckiego społeczeństwa. Następnym znaczącym krokiem nazistów była wojna przeciwko Polsce i cywilizacji europejskiej.

We wtorek, 12 listopada, wieczorem w Dworze Artusa - koncert Mikołaja Trzaski. Jak zapowiada artysta, ma to być "opatrzona czytaną prozą Andrzeja Stasiuka muzyczna refleksja nad utraconym dziedzictwem Gdańska, istotą zła, ale także odwagi".

Źródło: gdansk.pl