Arcadis, wiodąca globalna firma projektowo-doradcza działająca w 70 krajach, opublikowała pierwszą edycję raportu Ranking Polskich Miast Zrównoważonych Arcadis, w którym porównała 50 największych polskich miast. Zestawienie przygotowano na podstawie 45 wskaźników, zgrupowanych w trzech obszarach: społecznym, środowiskowym i gospodarczym. Ranking ma na celu porównanie, które miasta i na jakich polach radzą sobie najlepiej. Opracowanie prezentuje ponadto ciekawe i innowacyjne projekty, dzięki czemu stanie się swoistym katalogiem dobrych praktyk dla władz miejskich.

Liderzy rankingu

W pierwszej trójce rankingu znalazły się kolejno Warszawa (1. miejsce), Toruń (2. miejsce) i Wrocław (3. miejsce). Stolica zawdzięcza swoją pozycję lidera przede wszystkim wysokim ocenom w obszarze społecznym (1. miejsce) i gospodarczym (1. miejsce), gdyż w obszarze środowiska zajęła dopiero 44. miejsce. Na drugim miejscu uplasował się Toruń, który zachowuje równowagę między trzema obszarami zrównoważonego rozwoju (społeczeństwo – 14. miejsce, środowisko – 8. miejsce, gospodarka – 6. miejsce). W skali całego raportu widoczna jest silna korelacja między dobrymi wynikami w obszarach gospodarki i społeczeństwa, a potwierdzeniem tego może być choćby Wrocław (społeczeństwo – 3. miejsce, środowisko – 37. miejsce, gospodarka – 2. miejsce).

Województwo pomorskie w rankingu

W Rankingu Polskich Miast Zrównoważonych Arcadis znalazły się trzy miasta z województwa pomorskiego – Gdańsk (13. miejsce), Gdynia (20. miejsce) oraz Słupsk (29. miejsce).

„Gdańsk (społeczeństwo – 17. miejsce, środowisko - 37. miejsce, gospodarka – 4. miejsce) zajmuje wysoką 4. pozycję w obszarze gospodarki. Liczba zarejestrowanych działalności gospodarczych plasuje miasto powyżej średniej krajowej. W mieście działa też wiele ośrodków akademickich, a ich absolwenci nie mają większych problemów ze znalezieniem pracy. Co więcej stopa bezrobocia w Gdańsku jest jedną z najniższych w Polsce, co przekłada się na pozytywny wizerunek miasta wśród inwestorów. Dzięki temu miasto może pochwalić się dobrą i stabilną sytuacją ekonomiczną” – zauważa Anna Rusek, Dyrektor Pionu Środowiska w Arcadis.

Jako jedno z najstarszych miast Polski Gdańsk może pochwalić się licznymi zabytkami. Atuty wynikające z nadmorskiego położenia sprawiają, że z roku na rok miasto jest odwiedzane przez coraz większą liczbę turystów, a dzięki rozwiniętej bazie hotelowej ruch turystyczny ma charakter całoroczny.

Gdynia (społeczeństwo – 26. miejsce, środowisko – 12. miejsce, gospodarka – 20. miejsce,) wyróżnia się pozytywnie w obszarze środowiska. Wpływ na to ma z pewnością fakt, że miasto posiada drugi najwyższy w Polsce wskaźnik lesistości (udział powierzchni lasów w ogólnej powierzchni miasta), zaś dzięki nadmorskiemu położeniu mieszkańcy mogą się cieszyć dobrą jakością powietrza.

Dynamicznie rozwija się także Słupsk (społeczeństwo – 42. miejsce, środowisko – 26. miejsce, gospodarka – 13. miejsce), który w rankingu wypadł bardzo korzystnie w obszarze gospodarki. Wpływ na to miał wysoki wynik w dziedzinie transportu i dobra sytuacja na rynku pracy.

Przyszłość polskich miast

Jak pokazują wyniki Rankingu Polskich Miast Zrównoważonych Arcadis stopień rozwoju polskich miast w poszczególnych obszarach zrównoważonego rozwoju jest silnie zróżnicowany. Nie ma wątpliwości, że miasta, które są liderami regionów, powinny wyznaczać trendy w zakresie zrównoważonego korzystania z zasobów, szczególnie w odniesieniu do rozwiązań energooszczędnych oraz gospodarki niskoemisyjnej. Istotne znaczenie dla poszczególnych ośrodków ma także rozwój niskoemisyjnego transportu publicznego, pod kątem którego dużą szansę stwarza rządowy program rozwoju elektromobilności. Obecnie w kilku miastach Polski (między innymi w Warszawie, Krakowie, Jaworznie, Lublinie i Tychach) w użyciu jest kilkadziesiąt elektrobusów.

Istnieje jednak szereg zagrożeń dla dalszego zrównoważonego rozwoju polskich miast. Jednym z nich jest zjawisko eksurbanizacji, czyli tzw. rozlewania się ośrodków miejskich, które może mieć negatywny wpływ na dostęp mieszkańców do usług, opieki zdrowotnej, edukacji, administracji i komunikacji. Nie bez znaczenia jest także uszczelnianie metropolii (tzw. betonowanie) oraz zmiany klimatu wywołujące gwałtowne zjawiska pogodowe. Z tego powodu miasta coraz więcej uwagi poświęcają aktywnym działaniom z zakresu rozwoju błękitno-zielonej infrastruktury.

W perspektywie najbliższej przyszłości dla polskich miast największe znaczenie może mieć konieczność odnalezienia równowagi pomiędzy wszystkimi obszarami zrównoważonego rozwoju – gospodarką, społeczeństwem i środowiskiem. Stabilna gospodarka oraz świadome społeczeństwo stanowią podstawę do dokonania pozytywnych przemian w obszarze środowiska, w tym między innymi w kierunku zwiększenia udziału terenów zielonych w powierzchni miasta, które z jednej strony podniesie walory krajobrazowe, a z drugiej - istotnie wpłynie na jakość i komfort życia mieszkańców